دیگ بخار – کاربرد ، قیمت و خرید دیگ بخار صنعتی
وقتی به دنیای صنعت نگاه می کنیم، دیگ بخار مانند قلبی پر افتخار درون آن به نظر می رسد. این دستگاه قدرتمند نقشی حیاتی در تولید بخار با فشار بالا و تأمین انرژی برای مصارف گوناگون صنعتی برعهده دارد.
در دهه هاي اخير، دیگ بخار به یک ابزار بی نظیر تبدیل شده که به کمک آن می توان آب را توسط انرژی حرارتی به بخار تبدیل کرد. در واقع دیگ بخار کاربردهای مختلفی دارد، مثلاً می توان از آن جهت تامین حرارت مورد نیاز دستگاه های صنعتی، پخت و پز غذاها، تولید برق و حتی فرآوری محصولات نفتی استفاده کرد.
از ویژگی های جالب دیگ بخار، توانایی تولید بخار با فشار بالاست که این امر در فرآیندهای صنعتی اهمیت بالایی دارد. این دستگاه با طراحی دقیق و مهندسی شده خود، بخار را با فشار و دمای دلخواه کاربر تولید می کند. این ویژگی در فرآیندهایی که دما و فشار دقیق اولویت است، یک امتیاز ویژه محسوب می شود.
با استفاده از دیگ بخار، نیازهای صنایع مختلف از جمله نیروگاه ها، کارخانجات تولید مواد شیمیایی، صنایع غذایی، صنایع لبنیات و …، به تأمین بخار و انرژی تامین می گردد. این دستگاه فقط به عنوان یک ابزار عملی و ضروری شناخته نمی شود، بلکه بر روی محیط زیست نیز تأثیر مثبتی دارد.
عناوین مهم این صفحه :
دیگ بخار چیست؟
دیگ بخار دستگاهی ویژه جهت استفاده در صنایع است که توانایی تولید بخار با فشار بالا در دماهای مختلف را دارد. وظیفه اصلی دیگ بخار، تولید بخار با فشار بالا در دماهای مختلف است که می تواند به عنوان منبع انرژی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. بخار تولید شده توسط دیگ بخار می تواند در فرآیندهای متنوعی مانند تولید برق، تولید گرمایش، پخت و پز، فرآوری مواد، تصفیه آب و بسیاری از فعالیت‌های صنعتی دیگر بهره وری گردد.
به بیانی دیگر باید گفت دیگ بخار یا بویلر (Boiler)، حالت مخزنی درب بسته را دارد که طی مراحلی بخار در داخل آن تولید می شود. بخار تولیدی داخل مخزن را از طریق لوله ها و اتصالات می توان به داخل تجهیزات صنعتی منتقل کرد تا از آن جهت تامین گرمایش و … استفاده شود. nd’ fohv
ویژگی های بارز دیگ بخار
- تبدیل حرارت به توان: کار اصلی دیگ بخار تبدیل حرارت به توان است. این دستگاه با انتقال حرارت به آب، بخاری با فشار و دمای مورد نظر تولید می کند که بعنوان منبع انرژی در فرآیندهای مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
- ذخیره سازی انرژی: دیگ بخار به عنوان یک مخزن انرژی عمل می کند. بخار تولید شده در دیگ، به مخزن‌ها منتقل می شود و در زمان های نیاز به تولید انرژی، بخار از مخازن به کار گرفته می شود. این ویژگی به انعطاف پذیری و کنترل بهتر در مصرف انرژی کمک می کند.
- کیفیت بالا: این دیگ با تکنولوژی برتر طراحی شده و در ساخت آن از بهترین متریال ها استفاده شده است. در واقع جنس این دستگاه را می توان بنا به درخواست مشتری در سه حالت چدن، فولاد و استیل تولید کرد که هر کدام مزیت خاص خود را دارند.
- قابلیت کاربری مختلف: از آنجایی که دیگ بخار توانایی تولید بخار با دما و فشار متفاوت را دارد، می توان از آن در صنایع مختلف استفاده کرد.
- سازگار با منابع حرارتی مختلف: دیگ بخار به عنوان یک مبدل حرارتی، قادر به انتقال حرارت به آب و تولید بخار در دماهای مختلف است. این ویژگی به دستگاه این امکان را می دهد که با منابع حرارتی مختلف از جمله نفت، گاز، زغال سنگ یا حتی انرژی هسته ای کار کند.
- کنترل دقیق پارامترها: دیگ بخار با قابلیت کنترل دقیق دما، فشار و دیگر پارامترهای فرآیند، امکان تولید بخار با دستاوردهای مورد نظر را فراهم می کند.
- بازدهی بالا: دیگ بخار از بازدهی بالایی برخوردار است؛ یعنی توان تولید در آن نسبت به انرژی مصرفی، حداکثر میزان ممکن را دارد.
- کنترل و کارایی سیستم: دیگ بخار با سیستم های کنترل پیشرفته طراحی شده است، به همین دلیل فرآیندهای تولید بخار به طور دقیق و کارآمد مورد کنترل قرار می گیرد. این سیستم ها کمک شایانی به بهبود کارایی و ایمنی تولید می کنند.
دیگ های بخار چدنی، فولادی و استیل چه تفاوتی با هم دارند؟
همانطور که گفته شد دیگ های بخار به صورت چدنی، استیل و فولاد قابل تولیدند. از آنجایی که در ساخت این سه نوع دیگ از مواد مختلف استفاده شده است، ویژگی ها و کاربردهای متفاوتی دارند. در ادامه این سه نوع دیگ را از لحاظ مواد ساختاری، مقاومت به حرارت و کاربرد ارزیابی می کنیم:
دیگ بخار چدنی
- مواد ساختاری: دیگ های بخار چدنی با چدن سفید یا چدن گرافیتی تولید شده اند. چدن خواص حرارتی و مکانیکی دارد، به همین دلیل در مواردی که به تولید بخار کم فشار تا متوسط نیاز باشد، از دیگ بخار چدنی استفاده می شود.
- مقاومت به حرارت: دیگ های چدنی معمولاً در دماهای پایین تر از دیگ‌های استیل و فولادی استفاده می شوند. در واقع این دیگ ها به دلیل محدودیت های حرارتی چدن، برای دماهای معمولی مناسب هستند و در شرایطی که به دما و فشار بالا نیاز باشد، کارایی چندانی نخواهند داشت.
- کاربردها: معمولاً دیگ‌های بخار چدنی در مراکز صنعتی و تجاری جهت گرمایش ساختمان ها، پخت و پز صنعتی و فرآوری مواد معدنی مورد استفاده قرار می گیرند.
کلیک کنید : دیگ روغن داغ
دیگ بخار استیل
- مواد ساختاری: دیگ بخار استیل، مقاومت بالایی در برابر حرارت و فشار دارد، به همین دلیل برای فرآیندهایی با دمای بالا بسیار مناسب است.
- مقاوم به حرارت: از آنجایی که استیل خاصیتی مکانیکی و حرارتی دارد، در برابر دماهای بالا مقاومت بالایی از خود نشان می دهد. به همین دلیل دیگ های استیل، برای صنایعی که می خواهند از دیگ بخار در دمای بالا استفاده کنند، بسیار مناسب است.
- کاربردها: دیگ های بخار استیل بهترین گزینه برای تولید بخار هستند و در تأمین انرژی و فرآوری صنایعی، نیروگاه های برق و تصفیه کارخانه ها بیشترین کاربرد را دارند.
دیگ بخار فولادی
- مواد ساختاری: دیگ های بخار فولادی نیز در برابر حرارت و فشار مقاومت بالایی دارند، به همین دلیل گزینه ای مناسب برای دماها و فشارهای متوسط هستند. بنابراین اگر جهت تولید بخار به دیگی با دما و فشار متوسط نیاز دارید، نوع فولادی را انتخاب کنید.
- مقاومت به حرارت: فولاد به دلیل داشتن خواص مکانیکی و حرارتی، به خوبی برای تولید دیگ‌هایی با دماهای معمولی و متوسط مناسب است.
- کاربردها: دیگ های بخار فولادی به طور گسترده در صنایع جهت تولید انرژی، تولید گرما، تولید و تصفیه آب و … استفاده می شوند.
آشنایی با انواع دیگ بخار
دیگ های بخار واترتیوب (لوله آبی)
در این نوع دیگ ها، آب درون لوله های کوچکی به جریان در می آید و دیواره لوله ها مورد حرارت قرار می گیرد. بنابراین دیواره لوله ها گرم شده و سبب گرم شدن غیرمستقیم آب داخلی می شود و در نهایت، آب تبدیل به بخار می شود. معمولاً این دیگ ها برای فشارها و دماهای متوسط تا بالا به کار می روند، البته این نوع دیگ ها برای تولید گرما و گرمایش ساختمان ها نیز استفاده می شوند.
دیگ های فایرتیوب (لوله آتشی)
در این نوع دیگ ها، گازهای حرارتی ناشی از احتراق، از لوله های آتشی عبور می کنند و حرارت لازم برای تبدیل آب به بخار از این طریق به دیگ انتقال می یابد و آب پیرامون لوله ها، رفته رفته گرم شده و تبخیر می گردد. این دیگ ها برای دماها و فشارهای بالا مانند فرآیندهای صنعتی و تولید برق مناسب هستند.
به بیان ساده تر دیگ بخار فایرتیوب به تعدادی لوله های تو در تو مجهز شده که بلند هستند و حرارت تولید شده در کوره از آنها عبور می کند تا بدنه آنها داغ شود. به همین دلیل دمای آب احاطه شده در پیرامون لوله ها، بالا رفته و در نهایت تبدیل به بخار می شود.
این دسته از دیگ ها را می توان در صنایع مختلف از جمله: صنایع لاستیک، صنایع غذایی، صنایع قند و .. استفاده کرد؛ البته امکان استفاده از آنها در صنایع مختلف وجود دارد.
دیگ‌های بخار ترکیبی
همانطور که از اسم این دیگ ها مشخص است، ترکیبی از دیگ های واترتیوب و فایرتیوب هستند. در دیگ های ترکیبی، ممکن است واترتیوب ها و لوله های آتشی (فایرتیوب) به طور همزمان در داخل دیگ وجود داشته باشند و برای انتقال حرارت و تولید بخار در کنار یکدیگر عمل کنند. این ترکیب به تخصصی تر کردن دیگ بخار بر اساس نیازهای خاص صنایع کمک می کند.
به عنوان مثال، در دیگ های ترکیبی ممکن است بخش هایی از دیگ از نوع واترتیوب باشند که برای تولید بخار در دماها و فشارهای کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. در همین حال، بخش های دیگر از نوع فایرتیوب باشند و به طور جداگانه برای تولید بخار با دماها و فشارهای بالاتر استفاده گردند.
هدف اصلی از تولید دیگ های ترکیبی، ترکیب ویژگی های بهتر و متفاوت به منظور افزایش کارایی، بهره وری و تناسب با نیازهای خاص فرآیندها در تولید بخار است.
انواع دیگ های بخار از لحاظ مراحل عبور دود
انواع دیگ بخار از لحاظ مراحل عبور دود (گازهای دودی حاصل از احتراق) از دستگاه ها و لوله های مختلف، با هم تفاوت هایی دارند. در زیر به توضیح این نوع تقسیم بندی می پردازیم:
- دیگ های بخار تک پاس (Single Pass Boilers):
در این نوع دیگ ها، گازهای دودی یک بار از دستگاه های احتراق عبور می کنند و سپس به طور مستقیم به لوله های حرارتی می روند تا حرارت را به آب منتقل کنند و بخار تولید شود. این دیگ ها به طور عمده برای فشارها و دماهای پایین تر مناسب هستند.
- دیگ های بخار دو پاس (Two Pass Boilers):
در این نوع دیگ ها، گازهای دودی ابتدا از دستگاه های احتراق عبور کرده و در مرحله اول، به داخل لوله های حرارتی منتقل می شوند. سپس از لوله های حرارتی خارج شده و مجدداً از یک مرحله دیگر از لوله های حرارتی عبور می کنند و در نهایت به جوشکاری انتقال داده می شوند. این دیگ ها برای فرآیندهایی با دماها و فشارهای متوسط مناسب اند.
- دیگ های بخار سه پاس (Three Pass Boilers):
در این نوع دیگ ها، گازهای دودی از سه مرحله مختلف از لوله های حرارتی عبور می کنند. در مرحله اول از لوله های حرارتی عبور کرده و سپس به دیگر مراحل از لوله های حرارتی عبور می کنند. در نهایت این گازها، به بخش خروجی هدایت می گردند. این دیگ ها از موثرترین انواع دیگ ها در تبدیل حرارت به بخار هستند و برای دماها و فشارهای مختلف مناسب اند.
انواع دیگ های بخار از لحاظ ساختاری
- دیگ های افقی:
در این نوع دیگ ها، لوله ها و سیستم های حرارتی به صورت افقی طراحی شده اند. معمولاً این نوع دیگ ها، در مواردی استفاده می شوند که نیاز کمتری به فشار و دما است.
- دیگ های عمودی:
در این نوع دیگ ها، لوله ها و سیستم های حرارتی عمودی شکل هستند. این دیگ ها در صنایع کاربرد زیادی دارند و در مواردی که به فشار و دمای بالایی نیاز باشد، بهترین گزینه هستند.
توجه: دیگ های بخار را باید با توجه به نیازهای فرآیندی، محیط کار، فضای موجود و سطح سازگاری با مکان مورد نظر بصورت افقی و عمودی انتخاب کرد.
بله، دیگ‌های بخار افقی از نظر ساختاری به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند، که شامل عقب مرطوب، عقب خشک، شعله برگشتی و عقب نیمه مرطوب هستند. این دسته‌بندی ها بر اساس مکان و مسیر عبور گازهای دودی و آب در دیگ ها صورت می گیرد:
- دیگ بخار عقب مرطوب (Wet Back)
در این نوع دیگ بخار، فضای احتراق و آتش به صورت مستقیم در پشت دیگ قرار دارد. معمولاً این نوع دیگ ها برای کاربردهای کم استفاده می شوند و عمدتاً برای کاربردهای خانگی یا کوچک مناسبند.
به بیانی دیگر باید گفت دیگ بخار عقب مرطوب (Wet Back Steam Boiler) در انتهای کوره ای که سوخت در آن سوخته می شود، یک محفظه برگشت دود دارد که گازهای دودی حاصل از احتراق سوخت به این محفظه هدایت می شوند.
دیگ بخار عقب خشک (Dry Back):
در این نوع دیگ بخار، فضای احتراق با یک دیواره از دیگ جدا شده است و دسترسی آسان به تجهیزات و تعمیرات سریع، از مزایای این نوع دیگ به حساب می آید.
در حالت کلی گازهای دودی که از فرآیند احتراق در انتهای پاس های دیگ به سمت بالا حرکت می کنند، به یک سطح در انتهای دیگ (معمولاً یک صفحه لوله) برخورد می کنند و به سمت عقب دیگ برگشت داده می شوند.
به دلیل اختلاف دما بین پاس های مختلف دیگ (مخصوصاً پاس های دوم و سوم که با دمای بالاتری سروکار دارند)، صفحه لوله ممکن است دچار تنش حرارتی زیاد شده و در نتیجه ممکن است، ترک و نهایتاً نشتی در بدنه دیگ ایجاد شود. این مشکلات می توانند به دلیل تغییرات دما و انقباض و انبساط متفاوت مواد و ساختارها ایجاد شوند.
دیگ بخار شعله برگشتی چیست؟
دیگ بخار شعله برگشتی یک نوع دیگ بخار است که در آن پس از احتراق سوخت، محصولات احتراق به سمت انتهای دیگ حرکت کرده و از طریق پاس ها به سمت برگشتی دیگ باز می گردند. عملکرد دیگ بخار شعله برگشتی به این شکل است که پس از احتراق سوخت در کوره، محصولات احتراق شامل گازهای دود و گرما به سمت انتهای دیگ حرکت می‌کنند. در اینجا، این محصولات به سمت برگشتی دیگ باز می گردند و از طریق پاس ها مجدداً به احتراق دستگاه هدایت می شوند.
دیگر محصول تولیدی شرکت آذر دیگ : کارواش بخار
عقب نیمه مرطوب (Semi-Wet Back) :
در این نوع دیگ ها، بخش عقب دیگ دارای یک دیواره است که مرطوب شده و باعث افزایش انتقال حرارت می شود. این مدل دیگ ها ترکیبی از دیگ های مرطوب و خشک هستند.
بررسی اجزای سازنده دیگ بخار
- بدنه و شاسی
بدنه و شاسی دیگ بخار، به عنوان پوسته ها و سازه های پایه ای دیگ عمل می کنند. آنها بدنه اصلی دیگ را تشکیل داده و تأمین ایمنی و پایداری ساختار آن را تضمین می کنند. به همین دلیل بهتر است از بهترین متریال در ساخت این اجزا استفاده شود تا کارایی لازم را داشته باشد. بدنه و شاسی دیگ بخار را می توان از نوع فولاد، استیل و چدن انتخاب کرد. چدن در مواردی استفاده می شود که نیاز به فشار کاری پایین است، اما در مواردی که به فشار کاری بالا نیاز است، استیل و فولاد گزینه مناسب تری هستند.
- شیر تخلیه
شیر تخلیه از دیگر اجزای دیگ بخار است که از آن جهت تخلیه آب و رسوبات استفاده می شود. وقتی که آب به دلایل مختلف نیاز به خروج از دیگ را دارد، این شیر باز می شود تا آب تخلیه گردد.
- لوله ها
لوله ها در دیگ بخار، وظیفه انتقال حرارت از گازهای دودی به آب را بر عهده دارند. گازهای دودی گرم (ناشی از احتراق) به سمت لوله ها حرکت می کنند و حرارت خود را به آب منتقل می کنند تا طی مراحلی آن را به بخار تبدیل کنند.
- کوره
کوره محلی است که در آن احتراق صورت می گیرد. در حالت کلی سوخت و هوا در کوره مخلوط می شوند تا فرآیند احتراق انجام گیرد.
- پایه ها
در ساخت دیگ بخار از پایه هایی برای نگهداری دیگ استفاده شده است، انتخاب پایه های مقاوم اهمیت بالایی دارد. زیرا پایه ها وزن کل دیگ و مخزن آب و تجهیزات مرتبط را تحمل می کنند. طراحی و موقعیت صحیح پایه ها باعث ایجاد توازن و توزیع مناسب وزن دیگ می شود. پایه ها به دیگ کمک می کنند از سطح زمین فاصله بگیرد و در معرض رطوبت، آلودگی های محیط و سایر عوامل خارجی قرار نگیرد. این حفاظت از زیرساخت و سطح زیرین دیگ، در جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی آن تاثیرگذار است. از سوی دیگر پایه ها میزان ارتعاش و لرزش در دیگ را کاهش می دهند.
- صفحات لوله ها
این صفحات سطح لوله ها را پوشش داده اند و سبب افزایش سطح تبادل حرارت بین گازهای دودی و آب می گردند، این کار باعث بهبود کارایی دیگ می شود. این صفحات، برحسب مکان قرارگیری کوره و لوله های خروج دود برش خورده اند.
- پمپ
در این دستگاه از پمپ برای جابجایی آب به دیگ استفاده می شود. پمپ با نیروی مکانیکی، در آب یا بخار جریان و فشار ایجاد می کند و به عنوان بخشی از سیستم تأمین آب و تنظیم دما و فشار کاربرد دارد. به بیانی دیگر باید گفت پمپ ها وظیفه جابجایی آب از منابع طبیعی یا شبکه تامین آب شهری به مخزن دیگ بخار را بر عهده دارند.
پمپ به کارایی بهتر دیگ بخار کمک می کند و در تنظیم و کنترل تولید بخار نقش مهمی ایفا می کند.
دماسنج (ترمومتر)
در دیگ بخار از دماسنج یا همان ترمومتر جهت اندازه گیری دما استفاده شده است. در واقع دمای دیگ بخار باید در محدوده مشخصی نگه داشته شود تا بتواند به طور کارآمد و ایمن بخار تولید کنند. ترمومتر در دیگ بخار بعنوان یک حسگر دما عمل می کند و میزان حرارت در دیگ را نشان می دهد. به همین دلیل اپراتورها میزان دما را با دقت کنترل خواهد کرد.
نوع ترمومتر متناسب با شرایط دیگ بخار می تواند متغیر باشد. در حالت کلی از ترمومترهای جیوه، رزیستانسی، ترموکوپل و اشعه ای، برای اندازه گیری دما در دیگ‌های بخار استفاده می شود.
- خروجی بخار
در این دستگاه، بخشی وجود دارد که مخصوص خروج بخار از دیگ است. خروجی بخار معمولاً از طریق لوله ها به سمت دستگاه های مصرف کننده یا فرآیندها هدایت می شود. خروجی بخار در تنظیم دما و فشار بخار نیز نقش دارد، این امر به کمک سیستم‌های کنترلی و تنظیمی انجام می شود.
خروجی بخار از لحاظ طراحی و ساخت باید طوری باشد که جریان بخار به صورت منظم و تنظیم شده، به دستگاه های مصرف کننده برسد. این امر با سیستم های کنترل جریان قابل انجام است.
- قطع کننده ها
در دیگ بخار از قطع کننده ها جهت قطع اتصالات و تعمیرات استفاده می شود. این ابزارها کمک شایانی به تعویض قطعات و انجام تعمیرات مورد نیاز می کنند.
- هواگیر
هواگیر از دیگر اجزای این دستگاه است که از آن برای تامین هوای مورد نیاز احتراق به دیگ استفاده می شود. این هواگیرها هوا را تصفیه و به محفظه احتراق منتقل می کنند.
- تابلو برق
تابلو برق وسیله ای برای کنترل تجهیزات برقی و الکترونیکی در دیگ بخار است که به وسیله ی کنترل ها، سنسورها و سوئیچ ها می تواند دما، فشار، جریان و سایر پارامترهای مرتبط را تنظیم و کنترل کند. همچنین تابلو برق می تواند به سیستم های ایمنی مجهز باشد و به کمک سنسورها و اتصالات ایمنی به عملکرد ایمنی دیگ کمک کند.
- مشعل
در دیگ بخار، مشعل بعنوان منبع انرژی احتراقی عمل می کند که طی مراحلی سوخت و هوا را با هم مخلوط و به اشتعال در می آورد.
- نشان دهنده سطح (آبنما)
نشان دهنده سطح یا همان آبنما در دیگ بخار، وظیفه نمایش سطح آب در مخزن را بر عهده دارد. این قابلیت در کنترل و مدیریت میزان آب و جلوگیری از کمبود آب یا سیل دیگ نقش دارد.
- کنترل کننده سطح
کنترل کننده سطح وظیفه کنترل میزان آب در مخزن دیگ بخار را بر عهده دارد و میزان آب در مخزن را در سطح مطلوب نگه می دارد. معمولاً این کنترل کننده با سیگنال هایی که از نشان دهنده سطح گرفته می شود، کار می کند.
- پرشر سوییچ
پرشر سوییچ (سوئیچ فشار)، یک دستگاه کنترلی است که بر حسب فشار آب در داخل دیگ عمل می کند. این سوییچ از افزایش فشار اضافی در داخل دیگ جلوگیری می کند و در عملکرد صحیح دیگ بخار تاثیرگذار است.
- سنسور دمای آب و اگزوز
این سنسور دمای آب در دیگ و دمای گازهای اگزوز تولید شده از احتراق در کوره را اندازه می گیرد. اطلاعات دمای آب و اگزوز، برای کنترل و تنظیم فرآیندهای احتراق و تبدیل آب به بخار بسیار مهم است.
- شیر نمونه گیری
این شیر یک وسیله ی اندازه گیری است و کمک می کند نمونه های آب داخل دیگ، برای تجزیه و تحلیل و آزمایش ها جمع آوری شوند. این نمونه ها می توانند برای بررسی کیفیت آب و کنترل فرآیندهای شیمیایی مورد استفاده قرار گیرند.
دیگر لوازم جانبی دیگ بخار
- سختی گير
دیگ بخار را می توان به سختی گیر که خود دستگاهی مجزا است مجهز کرد. وظیفه سختی گیر کنترل و تنظیم کیفیت آب ورودی به دیگ بخار بوده و آب را از مواد غیرمحلول و املاح جدا می کند. در واقع این تجهیز مواد غیرمحلول در آب را جدا می کند تا از تجمع رسوبات جلوگیری شود. با استفاده از سختی گیر می توان کارایی دیگ را به حداکثر رساند و از کاهش توان تبدیلی و افزایش مصرف انرژی جلوگیری کرد.
استفاده از سختی گیر در دیگ های بخار اهمیت زیادی دارد و در تصفیه آب و کنترل کیفیت و عملکرد دیگ های بخار، نقش تاثیرگذاری دارد. این دستگاه به تولید بخار پاک تر، کاهش هزینه ها و افزایش کارایی دیگ کمک می کند.
- دی اريتور
دی اریتور(Deaerator) تجهیزی است که استفاده از آن کنار دیگ های بخار اهمیت بالایی دارد. این تجهیز سبب می شود آب تغذیه ای ورودی به دیگ، از هوا و گازهای حل شده به ویژه اکسیژن خالی گردد. ورود هوا و اکسیژن به آب تغذیه ای باعث افت کارایی دیگ بخار و ایجاد رسوبات می شود. به همین دلیل، دی اریتور بخشی مهم از دیگ بخار به حساب می آید و با حذف اکسیژن و گازهای حل شده، کارایی دیگ بخار را افزایش می دهد و از کاهش تبادل حرارت در دیگ جلوگیری می کند.
- سوپر هيتر
در دیگ بخار از سوپرهیت، جهت افزایش کارایی و کاربردی تر کردن فرآیند تولید بخار استفاده می شود. این تجهیز با افزایش دما و فشار بخار، باعث بهبود بهره وری انرژی، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی های محیطی مرتبط با انتشار گازهای گلخانه ای می شود. در این تکنولوژی، دما و فشار بخار به حدی افزایش می یابد که بخار به وضعیت سوپرهیت (فراتر از حالت بخار آب معمولی) تبدیل می شود.
- اکونومايزر
اکونومایزر قطعه ای است که در دیگ های بخار، جهت بهبود انرژی و کاهش مصرف سوخت در فرآیند تولید بخار استفاده می شود و بهره وری اقتصادی دارد. اکونومایزر در دیگ بخار سبب می شود حرارت دودکش خروجی دیگ که در فرآیندهای معمول تلف می شود، به آب تغذیه ای منتقل شود. این عمل باعث کاهش نیاز به مصرف سوخت برای تولید بخار می شود؛ زیرا حرارت از منابع دیگری به دیگ انتقال داده می شود.
دیگ بخار کجاها استفاده می شود؟
- صنایع نیروگاهی: دیگ های بخار در نیروگاه ها برای تولید بخار و تولید برق به کار می روند. انواع نیروگاه ها از جمله نیروگاه های حرارتی، نیروگاه های زغال سوز و نیروگاه های هسته ای از دیگ بخار استفاده می کنند.
- صنعت پتروشیمی: در فرآیندهای تولید و فرآوری مواد شیمیایی مختلف، بخار جهت تولید حرارت و فشار مورد نیاز برای واکنش‌های شیمیایی و پروسه های صنعتی به کار می رود. در این صنایع می توان از دیگ بخار واترتیوب استفاده کرد.
- صنایع غذایی: در تولید محصولات غذایی مانند شیرینی پزی، تولید نان، تولید مواد غذایی، به بخار جهت پخت و پز نیاز است. به همین دلیل در این مکان ها می توان از دیگ بخار غذا استفاده کرد.
- بازیافت و تصفیه آب: در صنایع بازیافت مواد و تصفیه آب، دیگ های بخار برای ایجاد حرارت و فشار مورد نیاز در فرآیندهای مختلف استفاده می شوند.
- صنایع نساجی و پارچه بافی: در فرآیندهای نساجی، بخار جهت اتصال و شکل دهی به الیاف پارچه و نیز برای تغییر شکل و خواص مواد استفاده می شود.
- صنایع چوب و مبلمان: در تولید محصولات چوبی و مبلمان، از بخار جهت انعطاف پذیری و ایجاد شکل در مواد استفاده می شود.
- صنایع داروسازی: در تولید داروها و محصولات دارویی، بخار برای تولید حرارت مورد نیاز در فرآیندهای تولید و فرآوری داروها استفاده می شود.
- صنایع خودروسازی: در فرآیندهای تولید و تثبیت قطعات خودروها، جهت شکل دهی، جوشکاری و رنگ آمیزی نیاز به بخار است.
- صنایع کاغذ سازی: در تولید کاغذ و محصولات کاغذی، برای فرآیندهای مختلف از جمله پخت کاغذ از بخار استفاده می شود که این قابلیت با دیگ بخار امکانپذیر است.
- صنایع چاپ: در فرآیندهای چاپ از بخار جهت خشک کردن و تثبیت مواد استفاده می شود.
- از دیگر کاربردهای دیگ بخار می توان به مراکز ساختمان سازی (تهیه آسفالت، قیر و ایزوگارم)، صنایع لبنیات برای پخت غیرمستقیم، صنایع بلوک زنی، پالایشگاه ها، خشک شویی ها، صنایع بسته بندی، کارخانجات تصفیه روغن الکتروموتور، کارگاه تولید ظروف یک بار مصرف، مرغداری ها و … اشاره کرد.
چگونگی کارکرد دیگ بخار صنعتی
در دیگ بخار، سوخت در داخل کوره (بخش سوزان) احتراق می شود. این احتراق باعث تولید حرارت شدیدی می شود که به آب در داخل دیگ منتقل می گردد. آبی که در مخزن دیگ قرار دارد، به وسیله حرارت تولید شده توسط احتراق سوخت، به حالت بخار در می آید. بخار تولید شده از طریق لوله ها و مسیرهای مختلف به محل های مورد نیاز (مانند فرآیندهای صنعتی، تجهیزات تهویه و…) منتقل می شود.
بخار سبب انتقال حرارت به محیط اطراف و تجهیزات می شود. بخار پس استفاده در صنایع، با کاهش فشار و دما به وضعیت آب مایع باز می گردد و به مخزن دیگ برمی گردد تا دوباره تبدیل به بخار شود.
این فرآیند تبدیل سوخت و آب به بخار در دیگ بخار، باعث تولید انرژی حرارتی و کاری می شود که در فرآیندهای مختلف تولیدی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای دیگ بخار
- کارایی بالا
- قابلیت تنظیم فشار و دما
- موثر در کاهش هزینه ها
- کمک به کاهش آلودگی محیطی
- برخورداری از سطح ایمنی بالا
- استاندارد و با کیفیت
- قابل تولید در ظرفیت های مختلف
- راندمان تولید بالای بخار
- تحمل بالا در برابر شوک حرارتی
- پشتیبانی چند منظوره
نکات قابل توجه در خرید دیگ بخار
- هنگام خرید دیگ بخار صنعتی ابتدا باید نیازهای خود را شناسایی کنید. اندازه و مقدار بخار مورد نیاز، منطقه ی کاربرد، نوع صنعت و میزان تولید بخار از جمله عواملی هستند که باید در نظر داشته باشید. همچنین بهترین مارک دیگ بخار را تهیه کنید تا کارایی لازم را داشته باشد.
- نوع دیگ بخار را تعیین کنید، دیگ های بخار به انواع مختلفی تقسیم می شوند که شامل: دیگ های آب تیوب، آتش نشانی، شعله برگشتی و… انتخاب نوع مناسب با توجه به نیازهایتان اهمیت زیادی دارد.
- مطمئن شوید دیگ ها از مواد با کیفیت و مقاوم ساخته شده اند.
- امکانات اضافی: برخی دیگ ها امکانات اضافی مانند سیستم های کنترل هوشمند، سیستم‌های ایمنی، تجهیزات جانبی مثل پمپ ها و فیلترها را دارا هستند. این امکانات در عملکرد و کارایی دیگ ها نقش بسزایی دارند.
- مهمترین نکته در خرید دیگ بخار، تضمین کیفیت و پشتیبانی پس از فروش آن است. اطمینان حاصل کنید که تولید کننده یا فروشنده، خدمات پس از فروش مناسبی ارائه می دهد.
- قبل از خرید این محصول، با کارشناسان کاربلد مشورت کنید و نیازها و شرایط خاص خود را بیان کنید تا دستگاهی متناسب با نیازتان را به شما معرفی کنند.
- قیمت دیگ بخار از مهمترین عوامل در خرید آن است. اطمینان حاصل کنید که قیمت این دستگاه با کیفیت و امکانات آن مطابقت دارد. ابعاد دستگاه نیز در تعیین قیمت موثر است، مثلاً قیمت دیگ بخار کوچک با قیمت دیگ بخار صنعتی یکی نیست.
